لایحه قضایی چیست؟

مهمترین بخش دادرسی حضور در جلسه دادگاه است. مهم نیست «یک» جلسه تشکیل شود یا به صلاحدید قاضی جلسات متعددی تشکیل شود. به هرحال قاضی با جمع­بندی گفته ­های شفاهی یا کتبی اصحاب دعوا در طول جلسات و بررسی مدارک ضمیمه تصمیم می­گیرد و نظر خود را در قالب رای یا قرار بیان می­کند.

در میان صحبت­های درون  اتاق دادگاه، از اظهارات طرفین گرفته تا شهادت شهود، دفاعیه وکیل از همه مهم­تر و موثرتر است. گرچه صحبت کردن و بیان مسایل پرونده بسیار مهم است و اصولا فن بیان یکی از مهارت­های مورد نیاز هر وکیل است ولی به دلیل تنگی وقت دادگاه بیان نقطه نظرات و ابهامات پرونده و تحلیل مواد قانونی مرتبط توسط وکیل در نوشته­ای با عنوان لایحه دفاعی به قاضی ارائه می­شود.

از آنجایی که ممکن است جو دادگاه شلوغ و اظهارات طرفین و وکلای­شان پراکنده و بی­نظم باشد، این لایحه وکلاست که به ذهن قاضی نظم می­بخشد و مساله پرونده را به دور از اظهارات هیجانی طرفین و از نقطه نظری علمی و قانونی بررسی می­کند. لایحه اصولا تفسیر مواد قانون، شیوه ارتباط مواد با موضوع پرونده، بررسی موضوعی پرونده و توضیح ابهامات که به شدت در رای قاضی موثر است.

انواع لایحه

اصولا طرفی که دعوا را شروع کرده یعنی خواهان در پرونده­های حقوقی و شاکی در پرونده­های کیفری، در دادخواست یا شکواییه نسبت به موضوع شکایت، و خواسته­ای که دارند مطالب خود را مشروحا به اطلاع دادگاه می­رسانند تا فضای ذهنی قاضی را نسبت به موضوع آماده کنند. طرف مقابل، یعنی متهم در پرونده­های کیفری یا خوانده در پرونده­های حقوقی هم می­تواند با ارائه لایحه به ادعاها پاسخ دهد که به آن لایحه دفاعیه می­گویند. در هر دو حالت طرفین سعی دارند با استناد به مواد قانونی، رویه قضایی، دکترین حقوقی و استفاده از منابع فقهی و قرآنی حرف­شان را توجیه کنند و دلایل طرف مقابل را بی­اعتبار سازند و نظر قاضی را به سمت خودشان بکشانند. این امر لزوما فقط با یک لایحه امکان­پذیر نیست و ممکن است در طول دادرسی لوایح متعددی به دادگاه ارائه شود.

در متن قانون تنها در یک ماده یعنی ماده ۳۴۶قانون آیین دادرسی مدنی صراحتا به لایحه اشاره شده و در مرحله تجدیدنظر مهلتی ده روزه برای تبادل لوایح میان اصحاب دعوا در پرونده حقوقی اعلام شده است. در باقی موارد قانون از لفظ اعتراض استفاده کرده که در واقع جز با ارائه لایحه اعتراضی انجام پذیر نیست.

لایحه اعتراضی یکی از مهمترین انواع لایحه است در واقع در  پاسخ به طرح دعوا  و ارایه برخی ادعاها و اسناد  طرف مقابل لایحه ای ارایه می شود که در آن به شرح ماوقع و تفسیر قانونی مربوطه از سوی معترض به رای دادگاه بدوی پرداخته میشود. طبعا طرف مقابل نیز به لایحه شما جوابیه می فرستد  ودر این رد وبدل کردن لوایح که به آن لوایح تکمیلی می گویند ذهن قاضی نسبت به مساله روشن میشود و نسبت به زوایای دعوا آگاهی پیدا می کند تا آماده صدور رای شود.

 این هنر وکلاست که لوایح را جوری تدوین کنند که حقیقت خواسته موکلشان برای قاضی روشن شود و در نهایت رای به نفع آنها صادر شود. از طرفی ممکن است اشاره به مساله ای یا طرح غلط آن صدمه ای جبران ناپذیر به موکل بزند. چون هر چه هست این «لوایح» مختلف وکیل است که خوانده میشود و مورد اتکای قاضی  برای صدور رای قرار میگیرد. بنابراین برای تدوین یک لایحه قوی وقت زمان و انرژی زیادی صرف میشود.

اهمیت لایحه

 همان طور که تا اینجا متوجه شدید لایحه یکی از موثرترین ابزارهایی است که در نتیجه دادگاه موثر است. گرچه ضرورت قانونی نیست که حتما لایحه توسط وکیل نوشته شود ولی ما در حامی اکیدا توصیه می­کنیم، نگارش لایحه دفاعی خود را به وکیل بسپارید. همان طور که گفتیم لایحه توضیح مسایل پرونده از یک­سو و از سوی دیگر پیشنهاد مواد قانونی و تفسیر آنها به زبان حقوقی در راستای منافع هر یک از طرفین دعواست. بنابراین بسیار مهم است که لایحه دقیق، به زبان حقوقی، مستند به قانون و رویه قضایی، دکترین و دیگر منابع علم حقوق باشد. بارها گفته­ایم حقوق علم کلمات است. ممکن است با جا به جایی یک کلمه یا عبارت نظر قاضی نسبت به پرونده برگردد.  یا به خاطر بیان­نکردن موردی پرونده به ضرر شما تمام شود.

اصولا نوشتن لایحه برای وکلا کاری زمان­بر و با تمرکز بالاست چرا که باید با احاطه کامل به جزییات پرونده و نیز قوانین و جنبه­های تفسیری آنها قاضی را به سمت نتیجه منصفانه سوق دهند. مخاطب لایحه قضاتی هستند که خود حقوقدان و مسلط به قوانین هستند، بنابراین باید زبان و کلمات و عبارات کاملا تخصصی و با دقت انتخاب شود. چنین کاری با سرچ ساده قوانین در اینترنت و ورق­زدن کتاب قانون پیش نمی رود و نیاز به تجربه و دانش حقوقی دارد. پس توصیه دلسوزانه ما را بپذیرید و لایحه دفاعی خود را به یک وکیل بسپارید. نوشتن لایحه هرچند هزینه دارد ولی به هزینه­اش می­ارزد و سرنوشت پرونده شما را مشخص می­کند. مخصوصا اینکه ممکن است گرفتن وکیل برای پرونده شما گران¬تر تمام شود.

ما در حامی آمادگی داریم تا کلیه اوراق قضایی به خصوص لایحه شما را به صورت آنلاین و توسط وکلا و مشاورین حقوقی مجرب تنظیم و با هزینه­ای مناسب برایتان ارسال کنیم. با حامی در تماس باشید.