بندهای شروط ضمن عقد ازدواج در سند ازدواج (عقدنامه)
بند الف. ضمن (عقد نکاح/خارج لازم) زوج شرط کرد هرگاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار وی نبود، زوج موظف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با او به دست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه بلاعوض به زوجه منتقل کند.
این اولین شرطی است که در اسناد نکاح مندرج است. ثبت ازدواج الزامی است قانونی که هر زوجی که با یکدیگر ازدواج میکنند بایستی نسبت به آن اقدام کنند. دفاتر رسمی ثبت ازدواج نیز در هر شهری مستقر است و با مجوزی رسمی نسبت به ثبت قانونی این واقعه اقدام میکنند. همان طوری که همه دیده ایم امروزه وقوع عقد نکاح علاوه بر ثبت در دفاتر قانونی در دفاتری موسوم به سند نکاح ثبت و ضبط شده و به زوجین داده میشود. اگر در این اسناد نظری بیاندازید خواهید دید که علاوه بر مشخصات زوجین و مهریه، حاوی بندها و شروطی است که زن و مرد ذیل آنها را امضا میکنند و در اصل در جهت رعایت حقوق زنان، مرد نسبت به برخی امور که در قانون نیامده یا فقه و قانون به خودی خود از آنها حمایت نمیکند، متعهد میگردد. بند «الف» را در بالا از نظر گذراندیم. توضیح لازم برای این بند آن که باید به حرف اضافه «تا» در این شرط توجه داشت.
بسیاری این تصور غلط را دارند که به محض طلاق نصف دارایی مرد متعلق به زن خواهد بود که چنین نیست و به فرض پذیرش این بند از سوی مرد و امضای آن از سوی مرد(ممکن است مردی این را نپذیرد و امضا نکند)
نصف دارایی مرد در چه صورتی به زن تعلق خواهد گرفت؟
- طلاق به درخواست مرد باشد
- طلاق به دلیل سوء اخلاق و رفتار زن نباشد
- طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری نباشد
در صورت اثبات این سه شرط، تا نصف دارایی که در زمان ازدواج حاصل شده ممکن است مورد حکم دادگاه قرار بگیرد. پس یادتان باشد همه اموال مرد محل بحث نیست بلکه اموالی که در زمان زندگی به دست آمده مد نظر است.
12 شرط بند “ب” در عقدنامه
بند «ب» شروط ضمن عقد شامل دوازده بند است بدین گونه تنظیم شده که زن وکالت در طلاق داشته باشد تا در صورت تحقق آنها، بتواند وکالت در طلاق خود را اعمال کند و خود را مطلقه سازد. این بند از این قرار است:
بند ب. ضمن (عقد نکاح/ خارج لازم) زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر داد که در موارد مشروحه زیر با رجوع به دادگاه و اخذ مجوز از دادگاه پس از انتخاب نوع طلاق خود را مطلقه نماید و نیز به زوجه وکالت بلا عزل با حق توکیل غیر داد تا در صورت بذل از طرف او قبول کند.
توضیح: این بند بیانگر آن است که زن در صورت تحقق هر یک از شرایط زیر، از ناحیه مرد وکیل باشد تا پس از اثبات ادعا درخواست طلاق نماید. قید «توکیل به غیر» در این بند بسیار مهم است. چرا که بسیاری از شعب اقدامات شخص زوجه را نمی پذیرند و مدعی اند که اعمال وکالت در دادگاه از سوی اشخاص عادی جایز نبوده و فقط وکیل دادگستری می تواند نسبت به حضور و پیگیری در محاکم اقدام نماید.
12 شرط ضمن عقد که پس از امضا حق طلاق را به زن خواهد داد
1ـ استنکاف شوهر از دادن نفقه زن (عدم پرداخت هزینه زندگی و خرجی همسر) شش ماه به هر عنوان و عدم امکان الزام او به تادیه نفقه و همچنین در موردی که اجبار شوهر هم ممکن نباشد.
جهت اثبات این امر لازم است زوجه ابتدا نسبت به مطالبه نفقه اقدام نماید و پس از صدور حکم اقدام نماید. در مطالب پیشین تفصیلا نفقه را توضیح داده ایم.
2ـ سوء رفتار یا سوء معاشرت زوج به حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل نماید.
در صورتی که زن از سوی مرد مورد ضرب و شتم قرار گرفته باشد بایستی به پزشکی قانونی مراجعه کند تا بتواند سخن خود را ثابت نماید.
3ـ ابتلا زوج به امراض صعب العلاج به نحوی که دوام زناشویی برای زوجه مخاطره آمیز باشد.
تشخیص این امر با دادگاه و در صورت صلاحدید دادگاه با پزشک متخصص است.
4ـ جنون زوج در مواردی که فسخ نکاح شرعا ممکن نباشد.
دیوانگی مرد در برخی موارد به زن حق فسخ نکاح می دهد. این بندها در رابطه با مواردی است که امکان فسخ وجود ندارد. البته مطابق قانون هرگونه جنونی در مرد، برای زن حق فسخ ایجاد میکند مگر در فروض بسیار نادر و غریب که مجال بحث آن اینجا نیست.
5ـ عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی که طبق نظر دادگاه صالح، منافی با مصالح خانوادگی و حیثیت زوجه باشد.
این امر در تشخیص دادگاه بود و البته بسته به شرایط و شان خانوادگی افراد متفاوت است.
6ـ محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات پنج سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی در اثر عجز از پرداخت منجر به پنج سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعا منتهی به پنج سال بازداشت یا بیشتر شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد.
7ـ ابتلا زوج به هر گونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خللی وارد آورد و ادامه زندگی برای زوجه دشوار باشد.
بسیاری می پرسند که مگر اعتیاد غیر مضر هم داریم؟ واقع امر آن است که بساری افراد به دلیل بیماری یا با وضع مطلوب اقتصادی به مواد مخدری مثل تریاک معتادند و سالهاست به شکلی بسیار مطلوبی نیز زندگی میکنند. لذا هرچند اعتیاد امری نامطلوب است اما هر اعتیادی خانمان برانداز نیست که به اساس زندگی خانوادگی ضرر بزند.
8ـ زوج زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترک کند. یا اینکه زوج شش ماه متوالی بدون عذر موجه از نظر دادگاه غیبت نماید.
تشحیص عذر موجه با دادگاه است.
9ـ محکومیت قطعی زوج در اثر ارتکاب به جرم و اجرای هر گونه مجازات اعم از حد و تعزیر در اثر ارتکاب به جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زن باشد. تشخیص اینکه مجازات مغایر با حیثیت و شئون خانوادگی است با توجه به وضع و موقعیت زن و عرف و موازین دیگر با دادگاه است.
10ـ در صورتی که پس از گذشت پنج سال زوجه از شوهر خود به جهت عقیم بودن یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزند نشود.
11ـ در صورتی که زوج مفقودالاثر شود و ظرف شش ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود.
12ـ زوج همسر دایمی دیگری بدون رضایت زوجه اختیار کند یا به تشخیص دادگاه نسبت به همسران خود اجرای عدالت ننماید.
در این موارد است که زوجه می تواند با اثبات تحقق این موارد نسبت به مطلقه نمودن خود اقدام کند.
البته زن می تواند شروط دیگری نیز به تشخیص خود در ضمن عقد ازدواج شرط کند که در دیگر مطالب وب سایت حقوقی حامی آموزه میتوانید آنها را مشاهده کنید.